Na današnji dan 13. 9.

1913. – Rođen Ćamil Sijarić, bošnjački pisac, porijeklom iz crnogorskog dijela Sandžaka. Tema većine njegovih romana su ljudi i običaji iz regije Bihora a jedno od njegovih najpoznatijih djela, roman Bihorci je upravo nazvan prema stanovnicima te regije. Prevođen je na mnoge svjetske jezike uključujući engleski, ruski, njemački i francuski jezik. Diplomirao je 1940. godine, a za vrijeme 2. svjetskog rata službuje u Sarajevu, Mostaru, Bosanskoj Gradišci i Banjoj Luci. Za sekretara Suda narodne časti u Banjoj Luci izabran je 1945. godine, potom je novinar lista “Glas” i dramaturg Narodnog pozorišta u Banjaluci. U Sarajevo prelazi 1947. godine, radi u redakciji lista “Pregled”, potom je u Glavnom odboru Narodnog fronta i redakciji “Zadrugara”. U literalnu sekciju Radio Sarajeva prelazi 1951. godine i tu ostaje sve do odlaska u penziju 1983. godine. Bio je redovni član Akademije nauka i umjetnosti Bosne i Hercegovine i Crnogorske akademije nauka i umjetnosti. Umro je 6. decembra 1989. godine.

1953. – Otvoren stadion “Grbavica”. Stadion Grbavica je fudbalski stadion u naselju Grbavica, Sarajevo, BiH. Na njemu svoje domaće utakmice igra FK Željezničar. Stadion je izgrađen 1953. godine i ima kapacitet od oko 12 000 mjesta od čega je 9.000 sjedećih (6.000 natkrivenih). Među navijačima Željezničara stadion je poznat i kao “Dolina Ćupova”. Radovi su počeli 1949. u okviru radne akcije koju su pokrenuli članovi Radničkog Sportskog Društva Željezničar, a završeni su 13. septembra 1953. godine. Grbavica je tada imala samo jednu pravu tribinu, zapadnu koja je prenesena sa stadiona “6. april” sa Marijin-Dvora. Tada je napravljen stadion sa atletskom stazom koja je uklonjena tokom rekonstrukcije od 1968. – 1976. godine. U okviru Grbavice nalaze se i dva pomoćna terena na kojima svoje treninge održavaju prvotimci Željezničara i mlađe kategorije kluba. U zapadnoj tribini nalaze se prostorije fudbalskog kluba Željezničar.

1968. – Rođena Medina Džanbegović, bosanskohercegovačka književnica. Osnovnu školu je pohađala u Maglaju, a srednju, jezičko-prevodilačku gimnaziju, u Doboju. Završila je komparativnu književnost i bibliotekarstvo na Filozofskom fakultetu u Sarajevu 1991. godine, zatim Književnosti naroda Bosne i Hercegovine i bosanski jezik na Filozofskom fakultetu u Sarajevu, 2001. godine, a 2009. godine stekla je i zvanje magistra iz književno-historijskih nauka, također na Filozofskom fakultetu u Sarajevu. Školske 2011/12. upisala je doktorsku disertaciju na istom fakultetu i trenutno radi na temi iz bosanskohercegovačke književnosti. Jedno vrijeme je radila kao profesor bosanskog jezika i književnosti u Maglaju, Tešnju i Sarajevu, a danas je poslom i životom vezana za Kairo. Bavi se već dugo pisanom riječi. Piše i objavljuje, kako poeziju, tako i prozu, u domaćim i inostranim publikacijama, bavi se književnom kritikom, esejistikom, publicistikom, političkim i socijalnim analizama. Njena prva zbirka poezije bila je “Pepeljara i sedam opušaka”.

1972. – “Željo” prvi put u historiji nastupio u Ligi prvaka. Jedan od najboljih i najtrofejnijih bh. klubova, fudbalski klub “Željezničar”, nastupio je prvi put u svojoj historiji u najvećem klupskom natjecanju Evrope, tadašnjem Kupu šampiona, a današnjoj Ligi prvaka. Željezničar je igrao u Engleskoj, protiv ekipe Derby County-a. “Željo” je izgubio obje utakmice od ekipe Derby County-a, u gostima 2-0, dok je na Koševu, gdje je igran uzvrat, bilo 1-2. Engleski prvak bio je nadmoćniji od sarajevskih “plavih”. Treba spomenuti da je tim sa Grbavice prve nastupe u evropskoj klupskoj eliti zabilježio nakon osvojene titule prvaka Jugoslavije 1972. godine. Šampionsku generaciju iz 1972. godine činili su: Slobodan Janjuš, Dragan Kojović, Velija Bećirspahić, Blagoje Bratić, Josip Katalinski, Enver Hadžiabdić, Branislav Jelušić, Božo Janković, Josip Bukal, Edin Sprečo, Avdija Deraković, Slobodan Kojović, Fahrija Hrvat, Džemaludin Šerbo, Nusret Kadrić, Hajrudin Saračević, Miloš Radović i Željko Rodić.

1995. – Počela operacija “Sana ’95”. Nakon temejlnih priprema operacija “SANA 95” započela je 13. septembra 1995. godine, tačno u 6 sati. Već u 6 sati i 30 minuta, snage Armije Rebublike BiH probile su neprijateljsku linija odbrane na nekoliko mjesta. Iza ponoći, tačnije u 1 sat i 10 minuta, jedinice 502. viteške brdske brigade ušle su u Bosanski Petrovac, a nastavak dana iskorišten je za čišćenje terena i likvidiranje i zarobljavanje razbijenih neprijateljskih snaga srpskog agresora. U Bosanskom Petrovcu zaplijenjene su velike količine naoružanja, municije, artiljerijskih oruđa, materijalno-tehničkih sredstava, ratne tehnike i opreme.

1995. – Izvršen masakr u Oborcima kod Donjeg Vakufa. Masakr u Oborcima kod Donjeg Vakufa se dogodio 13. septembra 1995. godine, kada su pripadnici 1. krajiškog korpusa Vojske RS, ubili 28 ljudi iz Mrkonjić Grada, od kojih su 24 bili Bošnjaci, a 4 Hrvati. Radi se o ljudima koje su srpske snage ranije uhapsile, a nakon toga ih prisiljavale da kopaju rovove po raznim mjestima: Mrkonjić Gradu, Trijebovu, Manjači, Kupresu, Bugojnu, Donjem Vakufu i drugim mjestima. Masakr se dogodio neposredno prije povlačenja Vojske RS iz Donjeg Vakufa, nakon što su ljudi izvedeni iz Željezničke stanice u Oborcima i strijeljani.

2017– 13. 9. 2017. godine preminula je jedna od najznačajnijih bosanskohercegovačkih glumica Nada Đurevska. Ona je u trenutku smrti imala 65 godina, a preminula je u Sarajevu, piše N1.

Nada Đurevska rođena je 8. januara 1952. godine u Skoplju, Sjeverna Makedonija. Niti jedan bh. kultni film, počevši još od “Igmanskog marša” nije mogao proći bez Nadinog pojavljivanja.

Dobitnica je Zlatne Arene Filmskog festivala u Puli (Od zlata jabuka) i nagrada SIZ-a grada Sarajeva 1989. za uloge: Maša (Čehov, Tri sestre), Hasanaginica (Isaković, Hasanaginica), Filomena (Moliere, Učene žene) Nađa (Crnjanski, Roman o Londonu). Pored ovih kreacija ostaće upamćene i njene uloge u predstavama: Izgubljeni sin, Woyzeck, Hamlet, Duplo dno, Medeja, Hotel slobodan promet, Paskvelija…
U ratnim godinama , igrala na sve tri scene sarajevskih pozorišta (Majka, Hasanaginica, Čekajući Godota, U agoniji, Pješice).

Nakon rata ostvaruje vrhunske kreacije u predstavama: Sarah Bernhardt, Tartuffe, Hamlet, Biće, biće, Derviš i smrt, Kraj igre, Suton, Roberto Zucco, Hanka, Partija remija, Tvrđava, Sakati Billy, Višnjik, Legenda o Ali-paši, Prvi put s ocem na izbore, Ženski turbo-folk bend, igrajući na svim scenama BiH pozorišta.

Dobitnica je mnogih nagrada, između ostalog i Zlatnog lovorovog vijenca za doprinos umjetnosti teatra MESS 2002. godine.

Predstavom Višnjik, Narodnog pozorišta Sarajevo, 2004. godine obilježila je 30 godina umjetničkog rada i tom prilikom uručena joj je plaketa Grada Sarajeva.

Nada Đurevska je dobitnica Šestoaprilske nagrade grada Sarajeva, 2014. godine. Nakon uručenja nagrade je izjavila da se povlači sa scene, nakon 40 godina rada: “Ova nagrada je takva da briše sve uspjehe i neuspjehe, sve tuge, radosti, sve snove, pravde i nepravde na ovom mom često teško prohodnom putu, ali na putu na kojem mi je bilo najvažnije sačuvati ljudsko lice”.

 

                         U kategoriji “Na današnji dan” objavljujemo najznačajnije datume iz historije BiH.

(Mostarski.ba)