Na današnji dan 20. 7.

1762. – Kuga u Sarajevu. 20. jula 1762. godine, pojavila se kuga u Sarajevu, najprije na Vratniku, gdje je zaražen kugom došao iz provincije, Čabrić s Vratnika, koji je odmah i umro. Zatim je umro i njegov brat hadži Sulejman Čabrić, kazandžija. Nakon toga, kuga se pojavila na Hridu, Čekaluši, Banjskom Brijegu. Zapravo, poslije pojave kuge na Vratniku, ona se najprije raširila u Sunbul-mahali, Pasjoj mahali, zatim u Koševu, Berkuši i Souk-Bunaru. Dakle, kuga je u početku harala po periferiji grada, među siromašnim svijetom. Zbog toga su ugledni građani smatrali i zaključivali da njih kuga neće zahvatiti. Ova bolest je pustošila pune tri godine i u samom gradu Sarajevu pomorila oko 15.000 duša. Hronogram o prestanku haranja kuge je ovaj: “Bože koji si riznica svih dobrota, sačuvaj nas svega čega se plašimo.” Bostandžije (vrtlari) su dva puta 1762. godine, zasijavali svoje bostane i bili izgubili svaku nadu u rodnu godinu, smatrajući da nikako neće biti lubenica, dinja i krastavaca. Ali ako je nešto suđeno, propadaju svi planovi, pa je tako i te godine bostan rodio preko svakog očekivanja.

1902. – Otvorena Bentbaša. Bentbaša (bent-nasip, brana; u izgovoru često i Bembaša) je dio Sarajeva uz tok rijeke Miljacke. U vrijeme nastanka grada ovdje su se nalazili Isa-begovi mlinovi i menzilhane (gostionice). Rijeku je ovdje nekada premošćivala ćuprija od jarećih mijehova, koju je ovdje dao postaviti Omer-paša Latas. Zatim drveni most, sagrađen 1793. godine, koji je služio vađenju drvenih balvana, koji su spuštani u Paljansku Miljacku i rijekom transportirani do grada. Tomrukčije (trgovci drvetom) vadili su ih iz vode na Bentbaši i prodavali. Dolaskom Austro-Ugarske na ovom dijelu sagrađeno je kupalište Da Rive još 1884. godine. Gradnjom ceste ka Kozijoj ćupriji, probijen je današnji tunel i sagrađena Narodna banja, koja je otvorena 20. jula 1902. godine. Ovdje su Sarajke prale rublje i ćilime i vozili su se kerepi. Bentbaša je opjevana u pjesmama sevdalinkama. U Hadži-Šabanovoj kahvi, uz ples Jermenki i dibek (tucanjem zdrobljenu kahvu), ostajalo se do zore. Imala je dva nivoa, s terasom na stubovima iznad vode. Na brežuljku sa druge strane rijeke, nalazila se kafana Babića bašta i jedno od prvih dječijih igrališta u Sarajevu. Sa naseljima Toplik, na lijevoj i Brodac, na desnoj obali Miljacke, ulazilo se sa Bentbaše u grad. Danas se ovdje nalaze gradski bazen, brana, Goetheov Institut BiH, Ambasada Republike Slovenije u BiH i dr.

2006. – Godišnjica smrti Benjamina Filipovića. 20. jula 2006. godine, u 45. godini života umro je Benjamin Filipović, filmski radnik, režiser i profesor na Akademiji scenskih umjetnosti u Sarajevu. Benjamin Filipović diplomirao je filmsku režiju na “FAMU” u Pragu. Sa svojim diplomskim filmom “Plus, minus jedan” osvojio je Specijalnu nagradu žirija na studenskom takmičenju u Karlovim Varima. Prvi dugometražni film “Praznik u Sarajevu” režirao je 1991. godine, za koji je Filipović dobio brojne nagrade u zemlji i inostranstvu, a proglašen je jednim od deset najgledanijih filmova u BiH. Režirao je i jednu od najgledanijih TV serija, “Top listu nadrealista”. Tokom rata režirao je film “Mizaldo – kraj teatra” koji je premijerno prikazan 1994. godine na filmskom festivalu u Berlinu. 1997. godine sa filmom “Super dobra ideja” osvojio je nagradu za najbolji kratki film na festivalu u Barseloni. Treći dugometražn film “Dobro uštimani mrtvaci” režirao je 2005. Benjamin Filipović bio je predsjednik Udruženja filmskih radnika Bosne i Hercegovine, član Evropske filmske akademije (EFA) i Udruženja filmskih i televizijskih reditelja Njemačke.

U kategoriji “Na današnji dan” objavljujemo najznačajnije datume iz historije BiH.

(Mostarski.ba)