Na današnji dan 21. 6.
1955. – Nijaz Omerović, rođen u BiH. Akademski slikar, književnik i publicista. Godine 1984. uradio seriju grafika o Gračanici, koja je štampana u više grafičkih mapa i štampana kao kalendar 1985. godine. Godine 1991. grafike “Zapisi o Herceg Bosni”, koje su štampane i kao kalendar, koji je doživio tri reprint izdanja. Tokom rata u BiH (1992-1995.) uradio ciklus grafika “Hronika o Bosni”, plakate i tri dokumentarno-esejistička filma: “Po Bosni biseri”, “Bosna tamni vilajet ili Svjetlo u tmini”, i “Traktat zla”. 1996. godine je uradio grafičku mapu “Atlantida”, inspiriranu ravnodušnošću Zapada prema tragediji u BiH, koja je iste godine je promovirana zajedno sa “Hronikom o Bosni” na izlozbi u Formii u Italiji. Godinu dana nakon toga te grafike zajedno sa novim slikama iz ciklusa “Historija iluzija” predstavlja u gradu San Mauro u Italiji, a godine 1999. na izložbi u Sarajevu. Nakon toga do 2005. godine uradio ciklus slika “Savremenici” i “Dijalog civilizacija”. Godine 2005. u izdanju “Bosanske riječi” iz Tuzle štampa knjigu priča “Knjiga od praha i snova”, na tragu Borhesove poetike, fantazmagorične atmosfere. Godinu nakon toga objavljuje knjigu eseistike, alternativne historije “Čekajući Mesiha” – “Trakat o zavjeri”, koja je dio planirane trilogije. Godine 2008. izdaje i trecu knjigu pod nazivom: “Đavo, mit i istina – Trakatat o zlu”. Imao je 30. samostalnih i vise kolektivnih izlozbi slika, u pripremi je i zbirka pjesama,pod nazivom ” Oporuka”. Član je “Udruzenja likovnih umjetnika BiH” i “Drustva pisaca TK.
1972. – Bugojanska grupa prešla austrijsko-jugoslavensku granicu. Bugojanska grupa ili grupa Feniks je neformalni naziv hrvatske paravojne grupe koja se probila na područje Jugoslavije 20. juna 1972. Poslana od strane hrvatske nacionalističke emigracije, cilj grupe bio je vršenje terorističkih akcija radi pokretanja gerilskog rata za rušenje Jugoslavije i obnovu NDH. Ime operacije HRB-a nezvanično je glasilo “Feniks”. Pored Feniksa paralelno su trebale biti obavljene akcije “Matilda” (miniranje glavnog transformatora u Zagrebu) i “Krug” (trovanje vodovoda u Beogradu). Grupa se je sastojala od ukupno 19 članova. Nakon kratkih priprema u kampu u Salzburgu (Austrija) prebacuju se u Jugoslaviju. Obučeni u uniforme 4. oklopne čete američke vojske 21. juna 1972 prelaze ilegalno austrijsko-jugoslovensku granicu kod Dravograda. Naoružani su bili s 6 pušaka Browing malog kalibra, 2 poluautomatske puške, 3 automata, 17 revolvera, 19 noževa, 10 prigušivača i 3 snajpera. Oružje je kupljeno od američkih vojnika stacioranih u Zapadnoj Njemačkoj. Na cesti za Dravograd-Maribor dolazi do slučajnog susreta s Maršalom Titom, koji se vraćao iz lova i nalazio se sam s svojim šoferom u automobilu. Međutim prije nego što su feniksovci reagovali Titova limuzina se izgubila u daljini. Potom su zaustavili kamion koji je prevozio mineralnu vodu “Radenska” i zarobili vozača Franca Hibernika. Ilija Glavaš koji je jedini bio u civilnom odijelu, sjeda za volan. Put kojim su vozili je počeo od Maribora preko Zidanog mosta do Karlovca. Prolaze Bihać, Petrovac, Ključ, Jajce, Donji Vakuf, Bugojno. 23. juna stižu blizu Gračanice u podnožju Vran planine. Ovdje su planirali postaviti bazu za vojne akcije. Zarobljenog vozača Hibernika puštaju da se kamionom vrati za Maribor, uz prijetnju da će mu biti likvidirana porodica, ako bi prije Maribora obavijestio miliciju. Čim je Hibernik stigao u milicijsku stanicu počeo je rad telefona i teleprintera Službe bezbjednosti. Na području Bugojna, Gornjeg Vakufa, Prozora, Duvna (danas Tomislavgrad) podiže se opšta mobilizacija TO-a i milicije. 25. juna grupa stiže do planine Raduše kod Bugojna. Ovdje pronalaze nekoliko lovaca koji su se odmarali u sjenci planine. Iznenađeni lovci bivaju razoružani i pušteni da idu dalje. Rečeno ime je da odnesu vijest da su susreli “ustašku grupu” koja je samo prethodnica od 300 ustaških boraca. U daljim okršajima izginuli su skoro svi članovi grupe, samo su četvorica uhapšena. Grupa Feniks je ubila ukupno 15 pripadnika vojne policije, teritorijalne odbrane i milicije.
1998. – Konvertibilna marka (KM) je nacionalna valuta u Bosni i Hercegovini od 1998. godine. Konvertibilna marka je prvi put izdata 22. juna 1998. godine. Ova valuta predstavlja zakonsko sredstvo plaćanja svih javnih i privatnih obaveza i dugova u Bosni i Hercegovini. Konvertibilna marka (KM) 22. juna 1998. godine je postala nacionalna valuta u Bosni i Hercegovini, međunarodna skraćenica za konvertibilnu marku je BAM. Početni kurs valute je bio 1 KM za 1 DM. Njemačka marka je bila vrlo stabilna valuta duže vrijeme, široko korištena i valuta koja je imala povjerenje građana BiH. Danas konvertibilna marka je odlukom Centralne banke Bosne i Hercegovine vezana za euro i svaka izdana novčanica ima pokriće u eurima. U prvoj seriji sa nominalnim datumom izdavanja 22. juna i 27. jula 1998. godine, izašle su novčanice u apoenima od 50 feninga, 1 marke, 5, 10, 20 50 i 100 maraka. Novčanice su prepoznatljive po tome, na licu novčanice u desnom donjem uglu, ispod potpisa guvernera Narodne banke BiH, nema godine izdavanja.
U kategoriji “Na današnji dan” objavljujemo najznačajnije datume iz historije BiH.
(Mostarski.ba)
