Upoznajmo BiH/ Općina Rudo

Rudo je naseljeno mjesto i središte istoimene općine na krajnjem istoku Bosne i Hercegovine, u blizini granice sa Srbijom.

Prostire se između planinskih vrhova a najveći vrh je Goleš (1479 m) na planini Vučevici, koja se nastavlja na Viogor, prema opštini Goražde. Na sjevernoj strani je planina Varda sa najvećim vrhom od 1 389 m, a na južnoj strani planina Tmor sa najvišim vrhom od 1 280 m.

Historija
Staro Rudo, osnovano je 1555. godine kao zadužbina Mustafa Paše Sokolovića, koji je inače bratić nadaleko čuvenijeg i poznatijeg Mehmed paše Sokolovića, koji također potiče iz ovog kraja – sela po imenu Sokolovići.
Pod turskom vladavinom Rudo je bilo punih 412 godina. Veliki događaj koji je značajan za nastanak novog Rudog je Veliki povodanj iz 1896. godine. U tom periodu od 1878 – 1918. godine Rudo je bilo pod austrougarskom upravom, i za njega se vezuju mnogi detalji koji se tiču razvoja opštine.

Novo Rudo gradi se kao prvi grad po urbanističkom planu u BiH. Uskotračna pruga ovim krajem prolazi 1906. godine a odmah naredne godine osniva se i jedna od prvih zadruga u BiH.

Turizam
Potencijali opštine za razvoj turizma su u bogatom historijskom nasleđu, kulturno-istorijskim spomenicima i objektima od historijskog značaja. Na području opštine postoje brojni lokaliteti nekropola i stećaka, koji nisu dovoljno istraženi i ispitani.

Cijeli kraj je vezan za ime i djelo Mehmed-paše Sokolovića, koji je rođen u Sokolovićima, u neposrednoj blizini Rudog. Nekoliko spomen obilježja u njegovom rodnom mjestu (džamija,spomen česma, rodna kuća prema predanju) samo su uvod u veliku zaostavštinu ovog velikog državnika, dobrotvora i zadužbinara mosta-Ćuprije na Drini u Višegradu.

Ostali važni objekti iz kulturno-historijskog nasleđa su: manastiri, crkve, džamije i i istorijska obilježja iz Prvog i Drugog svjetskog rata.
Vidovi turizma koje opština Rudo nudi su: lovni turizam, riječni turizam – „Vodeni Ćiro“ i rafting, ribolovni turizam i seoski turizam
Lovni turizam može biti značajan element ekonomskog razvoja i popularisanja opštine. Rijeka Lim je bogata ribom, a posebno solomodnim vrstama riba kao što su mladica, lipljan i pastrmka.

Rijeka Lim koja sve više i više privlači zaljubljenike prirode. Kroz Rudo protiče Krupica, najkraća rijeka Evrope.

 

U „živom“ dijelu rijeke „Lim“,dakle prije ulaska u mirne vode vještačkog jezera, brzi dijelovi ,kaskade i bukovi „Valine“ pravi su izazov za kajakaše i raftere i na istom se tradicionalno održava Međunarodni Limski bijatlon (rafting i biciklizam).

Okolne planine i brda, Varda, Revanje, Vučevica i Jelik obiluju visoko-lovnom trofejnom divljači kao što su medvjed, divlji vepar i srndać .

 

Razvoj
Opština Rudo po svojim prirodnim, reljefnim, geografskim, klimatskim i drugim karakteristikama spada u brdsko planinsko područje. Područje je pogodno za razvoj voćarstva, stočarstva i ratarstva.

Opština Rudo je akcenat razvoja privrede usmjerila u pravcu poljoprivrede i turizma.

Prirodni resursi, instalisani kapaciteti, i povezanost sa bivšim jugoslevenskim privrednim sistemima doprinosili su da je u ranijem periodu industrija bila nosioc razvoja i ostvarivala najveći dio ukupnog prihoda. Usled raspada bivše Jugoslavije, pogoršanja ukupne ekonomske sitacije i uslova privređivanja, postojeći kapaciteti su prestali da rade ili se minimalno koriste.

Rekli su o Rudom
Ćamil Sijarić piše:
Okrenuto dolini pod sobom, Limu u njoj i poljani gdje je bilo Staro Rudo, Novo Rudo je – ovdje na brijegu, na visini, na vidiku, bilo kao na kakvom čardaku sa kojeg gleda na sve strane…
…I vidio je daleko ovaj grad – i ne samo očima, nego i duhom. Naime, bio je jedan od prvih gradova na Limu i Drini koji je vidio pozorišne predstave, osnovao škole, otvorio biblioteke i čitaonice, i nad sve to – još prije 80 godina, stao da se nadnosi svojim duhom što i nije čudo, jer Ruđani su, bar u većini, jedan u pravom smislu građanski svijet i bogatstva koja se duha ljudskog tiče, nisu mu strane.

Poznate osobe
Mehmed-paša Sokolović

Mehmed-paša Sokolović, jedan od najznačajnijih velikih vezira Osmanskog carstva, kao i brojni drugi članovi ove razgranate bosanske porodice, dali su veliki doprinos razvoju društvenog, političkog i ekonomskog života u Osmanskom carstvu, ali i u Bosni u 16. i 17. stoljeću. Sokolovići su ostali upamćeni u kolektivnoj memoriji naroda Balkana, a tragovi njihove djelatnosti u regiji živo se osjećaju i danas.

 

(Mostarski.ba/općinarudo.ba/strategijarazvoja općine rudo)