U Mostaru održana radionica “Agroekološke prakse, agrobiodiverzitet i pravo na sjeme”

Radionica pod nazivom “Agroekološke prakse, agrobiodiverzitet i pravo na sjeme”, održana je danas na Agromediteranskom fakultetu Univerziteta “Džemal Bijedić” u Mostaru.

Tokom programa, prisutni su imali priliku da čuju predavanja stručnjaka, među kojima su prof. dr Gordana Đurić i prof. dr Ahmed Džubur, koji su govorili o održivom korištenju agrobiodiverziteta, agroekološkim praksama i mjerama za smanjenje utjecaja klimatskih promjena na poljoprivredu. Posebna pažnja posvećena je analizi stanja na lokalnom nivou kroz rad u grupama, čime su prisutni aktivno učestvovali u identificiranju izazova i mogućnosti za očuvanje lokalnih biljnih sorti, saopćili su organizatori.

Radionica je organizovana u okviru dva projekta čiji je zajednički cilj jačanje kapaciteta lokalnih zajednica za očuvanje i održivo korišćenje agrobiodiverziteta i tradicionalnih znanja i praksi, sa posebnim osvrtom na njihov značaj u agroekološkoj tranziciji ka održivim poljoprivredno-prehrambenim sistemima i prehrambenoj suverenosti.

Projekte provode Fondacija „Alica“ iz Banje Luke sa podrškom Organizacije Ujedinjenih naroda za hranu i poljoprivredu (FAO – Food and Agriculture Organization of the United Nations) i Poljoprivredni fakultet Univerziteta u Banjoj Luci sa podrškom Ministarstva civilnih poslova BiH i Ministarstva za naučnotehnološki razvoj i visoko obrazovanje Republike Srpske.

Svrha projekta kojeg provodi Fondacija Alica je jačanje svijesti o značaju agrobiodiverziteta i pravima poljoprivrednika, identifikacija zainteresovanih strana i dokumentovanje primjera dobre lokalne prakse sa krajnjim ciljem da se povežu sve zainteresovane strane u zajednički inicijativu (platformu) za očuvanje i održivo korišćenje ovih resursa.

Svrha projekta kojeg provodi Poljoprivredni fakultet je pokretanje „živih laboratorija“ (ogledi na odabranim imanjima kod poljoprivrednika) u kojima bi se sprovodila istraživanja složenih interakcija fizičkih, hemijskih i bioloških svojstava zemljišta i usjeva unutar odabranih agroekosistema. Žive laboratorije predstavljaju investiciju u našu budućnost i one su ključni korak ka obezbjeđivanju održive i zdrave budućnosti za generacije koje dolaze.

Globalne klimatske promjene značajno su uticale na ekonomije zemalja i prirodne ekosisteme. Klimatske promjene predstavljaju jedan od najakutnijih izazova sa kojima se Zemlja suočava. Biodiverzitet (uključujući i zemljišni) se uništava ljudskim djelovanjem, što dovodi do njegovog gubitka i narušavanja ekosistema. Ovo, zauzvrat, smanjuje funkcionalnost i ugrožava održivost ekosistema i biodiverziteta, ali ekosistemske usluge koje su neophodne za ljudski prosperitet i život. Zdravlje zemljišta je višestruki koncept koji uključuje njegovu sposobnost da funkcioniše kao vitalni živi ekosistem, istovremeno podržavajući poljoprivrednu produktivnost, kvalitet životne sredine i zdravlje ljudi.

Diverzitet gajenih biljaka a posebno lokalno prilagođenih vrsta, sorti i populacija važan je za poboljšanje poljoprivredog biodiverziteta generalno, za biološku kontrolu štetnih organizama, poboljšanje svojstava i kvaliteta prinosa usjeva, što je indirektno povezano sa produktivnošću i zdravljem zemljišta. U tom smislu su razvijene dobre prakse, kao što su korišćenje i upravljanje biodiverzitetom usjeva za podršku uslugama oprašivanja i biološke kontrole u poljoprivrednim sistemima; razvoj potencijala organskih malčeva za podršku zdravlju usjeva i funkcionalnom biodiverzitetu unutar usjeva i u zemljištu; gajenje međuusjeva i uzrodica, kombinovanje sorti i vrsta u usjevima, formiranje i održavanje cvijetnih traka, obnavljanje ili izgradnja živih ograda sa korisnim vrstama, inovativno korišćenje ekološke infrastrukture i upravljanje zemljištem za poboljšanje usluga ekosistema, kao i održive agrošumarske prakse za postizanje neutralnosti degradacije zemljišta.

Rješavanje kritičnih nedostataka u očuvanju i korištenju biljnih genetičkih resursa zahtijeva saradnički i multidisciplinarni pristup koji uključuje različite zainteresovane strane. Rad kroz regionalnu i lokalnu platformu s više učesnika može pružiti različite perspektive, identifikovati specifične izazove i istražiti potencijalna rješenja. Ova platforma treba da obuhvati sve relevantne aspekte: politiku, upravljanje, očuvanje, pristup i dijeljenje koristi i održivo korištenje biljnih genetičkih resursa, kao i dijeljenje iskustava u primjeni agroekoloških mjera, navodi se u saopćenju.

(Mostarski.ba)