Beogradski istoričar: Šibicarsko manevrisanje Vučića i Dodika
Profesor Milivoj Bešlin, viši naučni saradnik na Institutu za filozofiju i društvenu teoriju Univerziteta u Beogradu, govorio je za „Slobodnu Bosnu“ o historijskim činjenicama i mitovima o srpsko-ruskom prijateljstvu, te utjecaju pogubnih nacionalističkih politika koje godinama vladaju na prostorima Zapadnog Balkana.
Pojasnite nam odnose Srbije i Rusije u historiji! Jesu li Rusi zbilja srpska braća, kako to tvrde nacionalisti i desničari u Srbiji i bh. entitetu Republika Srpska, ili su stvari kroz historiju bile ipak malo drugačije?
“Kada je riječ o srpsko-ruskim odnosima, mi smo tu na terenu mistifikacije prošlosti zbog toga što se miješaju realna istorija i nacionalizam kao ideologija, jer se istorija smatra tzv. nacionalnom disciplinom. Zbog toga je bilo teško odvojiti srpsko-ruske odnose iz ideološkog, nacionalnog konteksta i smijestiti ih u racionalni kontekst. Mit o srpsko-ruskim odnosima je brižljivo građen još od 19. vijeka, a ima svoje korijene još u 18. vijeku, kada je Rusija prvi put počela da pokazuje pretenzije na Balkan. Balkan je od tada Rusiji bio rezervni-drugi front, na kome je odmijeravala svoje snage sa Zapadom, i zahvaljujući tome su funkcionalizovani mali narodi, bilo Srbi, Crnogorci, Bugari, kako je kad bilo potrebno. Upravo u funkciji ruske pretenzije na Balkan je i smišljen mit o srpsko-ruskom prijateljstvu ne bi li se Rusija ukotvila što dublje u Srbiji. Ako pogledate racionalno i očistite tu istoriju od mitova i nacionalističke ideologizacije, vidite da je Rusija od Prvog srpskog ustanka, kada se dešavaju prve veze između ruske države i srpskih ustanika, gledala samo svoj interes. Rusiji je odgovaralo da se srpski ustanici bore na njenoj strani, iako su već imali dogovoren mir s Osmanskim carstvom (Ičkova deputacija 1806). Ali su onda Srbi, na nagovor Rusije, svoj dosta povoljni mir s Osmanijama pokvarili i nastavili rat na strani Rusije. Ali kad je Rusija došla u problem 1812. godine, zbog Napoleonovog napada, ona je prepustila svoje srpske saveznike odmazdi Osmanske države. I to je model po kojem su funkcionisali ti odnosi. Imamo primer iz 1876-78. godine kada Rusija igra na kartu Bugarske države, kada je na račun Srbije napravljena velika Sanstefanska Bugarska, što je još jedna ilustracija da je Rusija kao i svaka velika sila pratila svoje interese, a ne nikakve srpske želje kako bi se u toj mitologizovanoj interpretaciji htelo reći.”
Srbija je u UN-u glasala za rezoluciju kojom se osuđuje ruska agresija na Ukrajinu. Je li na pomolu zaokret politike Aleksandra Vučića ili je riječ o još jednom vještom manevru predsjednika Srbije?
“Ne može Vučić praviti zaokret od samog sebe. To je još jedno šibicarsko manevrisanje koje neće donijeti ništa. Kako je to neko dobro primijetio, vidimo da Vučić ne viče više i da se nekako i Dodik umirio. Svi oni koji su viđeni kao ruski igrači u regionu prilično su zbunjeni kada vide dvije stvari. Prvo da se ruski ratni stroj zaglavio u ukrajinskom blatu, jer su mislili da će proći kroz najveću evropsku državu kao kroz sir. I drugo što ih je uznemirilo je odlučnost čitavog slobodnog i demokratskog svijeta da stane na put ruskoj agresorskoj politici. Zbog toga oni sad manevrišu, jedno rade (glasaju), drugo pričaju javno, treće pričaju iza kamera. To je odsustvo bilo kakve ozbiljne strategije. Kako god Vučić bude prelamao stvari u budućnosti, on neće moći da pobjegne od samoga sebe, a tako ni od Rusije.”
Kompletan intervju je na ovom linku.
