Na današnji dan 22. 3.

1859. – Rođen Josip Vancaš. Glavni grad Bosne i Hercegovine, Sarajevo, ne bi izgledalo ovako da nije bilo Josipa Vancaša, mađarskog arhitekte. Josip Vancaš je rođen 22. marta 1859. godine u Sopronu. Studirao je do 1881. na Tehnološkom Institutu, a zatim radio u atelieru F. Fellnera i H. Helmera u svojstvu crtača na projektima za neka pozorišta, pa i za Hrvatsko narodno pozorište u Zagrebu. U tom ateljeu Vancaš je bio orijentiran na renesansni stil, što će mu kasnije dobro doći u Sarajevu. Čekajući na pravo zaposlenje Vancaš se u oktobru 1882. upisuje na Arhitektonski odjel Akademije likov­nih umjetnosti gdje se kod Friedricha Schmidta posvetio studiju gotike.

Na poziv bosanske vlade, a preporuku svog profesora, dolazi 1883. godine u Sarajevo gdje je proveo najveći dio života i bio vodeća ličnost u arhitekturi. Proučavao je bosansko narodno graditeljstvo i nastojao primjenom njegovih karakterističnih elemenata ostvariti “bosanski stil”. U njegovim djelima prevladavaju historicizam i eklekticizam, a kasnije se javljaju i elementi bečke secesije. U svojim projektima ide od pseudoromaničkih do pseudoorijentalnih oblika. Za vrijeme djelatnosti u Bosni 1883.-1921., Vancaš je bio neobično produktivan arhitekta, sagradio je 102 stambene kuće, 70 crkvi, 12 škola, 10 banaka, 10 palača, 10 vladinih i općinskih zgrada, 6 hotela i kafana… Prvo Vancaševo djelo u Sarajevu koje treba spomenuti je katedrala (1884-89), rađena u kombinaciji elemenata gotike i romanike. U neorenesansnom stilu rađena je palača Zemaljske vlade, današnja zgrada Predsjedništva, dok se secesijom bavio pri projektovanju Vojne pošte, još jedne građevine bez koje bi Sarajevo bilo siromašnije. Umro je u Zagrebu 15.12.1932. godine, a danas jedna od ulica u centru Sarajeva nosi Vancaševo ime.

1972. – Odigrana revanš utakmica Željezničar – Ferncvaroš. U prvoj utakmici odigranoj 9. marta 1972. godine, u glavnom gradu Mađarske, Željezničar je savladao Ferencvaroš golovima Josipa Bukala i Edina Spreče (1:2) gol za domaćine postigao je Florian Albert. U revanšu u Sarajevu, na stadionu Koševo (igralo se na Koševu zbog renoviranja stadiona Grbavica). Željezničar je poveo golom Spreče ali Fernecvaroš sa dva gola stiže do rezultata 1:2 i penala. U izvođenju penala Jankovič nije pogodio te su se Mađari provuki u 1/2 finale.

2004. – Godišnjica smrti Slobodana Kovačevića – gitariste “Indexa”. Jedan od najvećih rock gitarista na ovim prostorima, a karijeru je započeo u sarajevskom bendu “Lutalice”. Sredinom šezdesetih godina pridružio se “Indexima”. Najslavije muzičke teme Indexa potpisao je upravo Bodo Kovačević samostalno (Plima, Negdje na kraju u zatišju, Modra rijeka) ili u suradnji s Fadilom Redžićem (Balada, Svijet u kome živim). Poslije smrti Davorina Popovića, 2001. godine, posvetio se jazz muzici i pridružio se ansamblu Sinan Alimanović Quintet, te svirao i u Plesnom orkestru JS BiH. Slobodan Kovačević je napisao ukupno više od 300 kompozicija. Najveći dio tog opusa vezan je uz Indexe, a zatim za pozorišne predstave i pjesme za druge autore. Preminuo je 22. marta 2004. godine u Sarajevu. Sahranjen je 25. marta u Aleji velikana na “Barama” u Sarajevu, gdje je pokopan i pjevač Indexa, Davorin Popović.

2004. – U Mostaru je izvršena primopredaja međunarodnog aerodroma Mostar, koji je iz nadležnosti SFOR-a prešao u nadležnost grada Mostara i Federalne direkcije za civilno vazduhoplovstvo.

U kategoriji “Na današnji dan” objavljujemo najznačajnije datume iz historije BiH.

(Mostarski.ba)