Na današnji dan 22. 11.

1944. – Medicinski fakultet u Sarajevu počeo sa radom. O potrebi otvaranja institucije za obrazovanje medicinskih kadrova u Sarajevu razmišljalo se i prije I svjetskog rata kada je Zakonom od strane Bosanskog sabora prihvaćena izgradnja nove Zemaljske bolnice od 800 kreveta. Prvi pokušaj formiranja Medicinskog fakulteta u Sarajevu uslijedio je ratne 1944. godine, a prema zakonskoj odredbi o osnivanju medicinskih fakulteta od 27.marta 1944.godine, te na osnovu Statuta (Propisnika) Medicinskog fakulteta u Zagrebu. Prema navedenom Propisniku, zakonskom uredbom od 1. jula 1944. godine svi medicinski fakulteti u Hrvatskoj (Nezavisna Država Hrvatska) pa i sarajevski, bili su članovi Hrvatskog sveučilišta u Zagrebu. Medicinski fakultet u Sarajevu počeo je sa radom 22. novembra 1944. godine nastupnim predavanjem prof. dr. Stanka Sielskog koji je bio tadašnji imenovani dekan i dotadašnji ravnatelj Zavoda za suzbijanje sifilisa u Banja Luci. Nakon pada fašizma 1945. godine i dolaska na vlast Komunističke partije Federativne Narodne Republike Jugoslavije (FNRJ) Fakultet je prestao sa radom, a njegovi studenti bili su prinuđeni da pređu na medicinske fakultete u Zagrebu, Beogradu ili Ljubljani, jasno, ukoliko su mogli finansirati svoj studij. Ruševine i pustoš nakon II svjetskog rata, a prije svega činjenica da je u Bosni i Hercegovini bilo samo oko 200 ljekara (uključujući tu i vojne ljekare, te njemačke ljekare zarobljenike) uz katastrofalnu epidemiološku situaciju po pitanju tuberkuloze, pjegavca, malarije, trbušnog tifusa, difterije, nametala su se razmišljanja o produkciji vlastitih ljekarskih kadrova. Slijedom toga ministar narodnog zdravlja u vladi Narodne Republike BiH, prof. dr. Nedo Zec, 9.marta 1946. godine upućuje Memorandum Ministarstva narodnog zdravlja Narodne Republike BiH o osnivanju Medicinskog fakulteta u Sarajevu, Komitetu narodnog zdravlja FNRJ u Beogradu. Kao odgovor na već pomenutu inicijativu tadašnjeg ministra Narodnog zdravlja u Vladi NRBiH, 22. maja 1946. godine Komitet za zaštitu narodnog zdravlja FNRJ na svojoj plenarnoj sjednici u Beogradu formira komisiju za osnivanje Medicinskog fakulteta u Sarajevu. Zvanično, Komisija je proglašena važećom tek 27. avgusta 1946. godine. Vrlo brzo nakon toga, 16. novembra 1946. godine prof. dr. Nedo Zec je zvanično otvorio Medicinski fakultet u Sarajevu, u današnjim prostorima osnovne škole “Edhem Mulabdić”. Na istom mjestu se paralelno odvijala nastava i za učenike Srednje medicinske škole. Na apel tadašnjeg političko-društvenog rukovodstva, studenti iz BiH napuštaju studije medicine upisane u Beogradu i Zagrebu i prelaze na novootvoreni fakultet u Sarajevu. Na prvu godinu se upisuje 296 studenata. Ova generacija je ne samo učila, nego je i pomagala gradnju Fakulteta na sadašnjoj lokaciji.

2017. – Bivši komadant Vojske Republike Srpske general Ratko Mladić osuđen je pred Haškim tribunalom na doživotnu kaznu zatvora. Sudsko Vijeće je utvrdilo da Ratko Mladić nije kriv po tački 1 – genocid i da jeste kriv kao učesnik raznih zločinačkih poduhvata. Kriv je za tačku 2 genocid, tačku 3 – progon i zločin protiv čovječnosti, tačku 4 – istrebljenje, zločin protiv čovječnosti, tačku 5- ubistvo, zločin protiv čovječnosti, tačku 6- ubistvo, kršenje zakon i običaja ratovanja, tačku 7- deportacija, zločin protiv čovječnosti, tački 8- nehumano i prisilno premještanje, tačku 9- terorisanje i kršenje zakona i običaja ratovanja, tačku 10 – protivpravni napadi na civile, tačku 11 – uzimanje talaca, kršenje zakona i običaja ratovanja. Sudsko vijeće Haškog tribunala utvrdilo je da nije bilo genocidne namjere u opštinama Ključ, Kotor Varoš, Sanski Most, Prijedor, Vlasenica i Foča tokom rata u BiH. Zaključeno je da je ciljana grupa, koja je ubijena toko rata, bila “relativno mali dio Bošnjaka u cjelini”, zbog čega nije zaključeno da je cilj bio njihovo uništenje u cjelini. Vijeće je našlo da je nad Bošnjacima u Srebrenici počinjen genocid, kao i da je postojala namjera Sarajevsko-romanijskog korupsa da se granatira Sarajevo i širi teror i terorisanje stanovništva, da su počinjena ubistva, protivpravni napadi na civile, ubistvo kao zločin protiv čovječnosti. Vijeće je, prema riječima sudije Alfonsa Orija, zaključilo i da su pripadnici Vojske Republike Srpske uzeli pripadnike UNPROFOR-a za taoce 1995. godine. Što se tiče sveobuhvatnog udruženog zločinačkog poduhvata, Vijeće je zaključilo da je od 1991. do kraja novembra 1995. postojao udruženi zločinački poduhvat s ciljem da se trajno uklone Bošnjaci i Hrvati sa teritorije BiH i to putem progona, istrebljivanja, ubistva, nehumanih djela prisilnog premještanja i deportacije. Konstatovano je da dokazi ne idu u prilog zaključku da je krivično djelo genocida bilo dio cilja sveobuhvatnog udruženog zločinačkog poduhvata. Suđenje generalu Vojske RS-a Ratku Mladiću počelo je 16. maja 2012. godine, a okončano 15. decembra 2016. godine.

2020– Mustafa Nadarević je preminuo je na današnji dan 22. novembra 2020. godine u Zagrebu, nakon borbe s rakom pluća, u 78. godini života.

Opus uloga po kojima ćemo ga pamtiti je uistinu impresivan, a pola stoljeća njegovog djelovanja ostavio je neizbrisiv trag u kulturi južnoslavenskog prostora

Mustafa Nadarević rođen je u Banja Luci 2. maja 1943. godine. Ubrzo se, zbog bombardovanja Banja Luke, seli u Zagreb gdje završava osnovnu školu. Nakon završene gimnazije u Rijeci, diplomirao je na Akademiji za kazališnu umjetnost u Zagrebu. U Zagrebačkom teatru mladih započeo je pozorišnu karijeru, a od 1969. je član Drame Hrvatskog narodnog pozorišta u Zagrebu.

Filmsku karijeru započinje sporednim ulogama početkom osamdesetih godina, da bi se zatim nametnuo kao izbor za glavne uloge. Na filmu se etablira ulogom daidže Zijaha u filmu Otac na službenom putu (E. Kusturica), te filmovima Miris Dunja (M. Idrizović), Već viđeno (G. Marković), Glembajevi (A. Vrdoljak – za koju je dobio Zlatnu arenu festivala u Puli za najboljeg glumca), Praznik u Sarajevu (B. Filipović), Gluvi barut (B. Čengić), Savršeni krug (A. Kenovića), uloga Izeta Fazlinovića u seriji Lud, Zbunjen Normalan i druge.

Kao reditelj debitovao je 1992. godine predstavom “Let iznad kukavičjeg gnezda”, a od tada do danas je postavio više predstava, između ostalih “Balkanskog špijuna” Dušana Kovačevića i “Zabune” Alana Ajbourna u Satiričnom kazalištu Kerempuh i “Hasanaginicu” Milana Ogrizovića u HNK i Narodnom pozorištu u Sarajevu.

Na Akademiji dramskih umjetnosti u Zagrebu predavao je dvije godine, na sarajevskoj jedan semestar. Odlukom Ministarstva kulture RH 2006. godine proglašen je nacionalnim prvakom.

U kategoriji “Na današnji dan” objavljujemo najznačajnije datume iz historije BiH.

(Mostarski.ba)